Wzrosty cen gazu przyspieszyły na przełomie 3q21 i 4q21. W pierwszym tyg. października ceny gazu ziemnego były 6,8- krotnie wyższe niż przed rokiem, wobec 5,7-krotnego wzrostu średnio we wrześniu – informuje Agro Nawigator.
Przyspieszenie wzrostów cen uwarunkowane było mniejszymi dostawami gazu z Rosji, wzrostem zapotrzebowania w Azji, szczególnie w Chinach, czy też zwiększonym popytem na to źródło energii w UE w warunkach spadku dostaw energii z wiatru m.in. w Niemczech.
Silne podwyżki mają odzwierciedlenie w cenach nawozów - przeciętna cena mocznika (cena spot, Black Sea) na początku października była wyższa o 69% r/r. Problemem jest nie tylko zwiększona presja kosztowa wynikająca z podwyżek cen gazu, ale również mniejsza jego dostępność, która spowodowała, że kilku kluczowych europejskich producentów nawozów zdecydowało się ograniczyć produkcję. Na wzrosty przekłada się również wprowadzony we wrześniu zakaz eksportu nawozów fosforowych przez Chiny – największego ich eksportera na świecie, z 27-proc. udziałem w globalnym handlu w 2019 (CN 3103). Według Banku Światowego we wrześniu ceny superfosfatu potrójnego w USA wzrosły ponad 2-krotnie w relacji rocznej.
Ceny gazu vs ceny mocznika
Zmiany cen nawozów vs zmiany cen żywności
Na ogół to ceny żywności determinują popyt na nawozy - dane Banku Światowego wskazują, że zmiany cen wskaźnika surowców wykazują największą współzmienność ze zmianami cen nawozów z wyprzedzeniem 5-miesięcznym (por. wykres). Przeniesienie wzrostów kosztów produkcji na kolejne ogniwa produkcji żywności przez rozdrobniony sektor rolny jest trudne. O cenach surowców decyduje w dużej mierze światowa podaż, a w przypadku owoców i warzyw - zmiany wolumenu zbiorów na rynku krajowym. Niemniej, w przypadku utrzymywania się wysokiego tempa podwyżek cen, i spadku dostępności nawozów, niewykluczony jest scenariusz ograniczenia ich zużycia na świecie w sez. 2021/22.
Utrzymanie dynamiki cen gazu na poziomie z początku października w kolejnych miesiącach mogłoby podbić tempo wzrostu kosztów produkcji w sektorze spożywczym nawet o 3-4 pp. O ile branża spożywcza odpowiedzialna jest za ok. 9% zużycia gazu ziemnego w przetwórstwie przemysłowym, to jego udział w energii zużywanej w firmach spożywczych jest jednym z najwyższych spośród branż przemysłowych. To, wraz z rosnącą presją kosztową w produkcji surowców rolnych, może wspierać podwyżki cen żywności w 2022.
Perspektywy 1H22
Ograniczenie ilości stosowanych nawozów mogłoby odbić się negatywnie na produkcji (istotny czynnik plonotwórczy), i wzmocnić oczekiwane podwyżki cen. Z uwagi na długi cykl produkcji, charakteryzujący większość działalności rolniczych, efekt ten mógłby uwidocznić się w większym stopniu w 2h22. Najbardziej prawdopodobnym scenariuszem dla cen żywności wciąż wydaje się być przyspieszenie ich dynamiki do ok.6% r/r w 1q22 i stopniowy spadek tempa wzrostów w kolejnych kwartałach 2022. Wzrost kosztów nawożenia może również negatywnie odbić się na opłacalności produkcji rolniczej - w przypadku zbóż koszty nawożenia stanowią ponad 50% kosztów bezpośrednich uprawy.
- źródło: Agro Nawigator
Najnowsze komentarze