Susza w uprawach truskawek, drzew i krzewów owocowych !

IUNG-PIB zgodnie z wymogami Obwieszczenia opracował wartości klimatycznego bilansu wodnego dla wszystkich gmin Polski (2477 gmin) oraz w oparciu o kategorie gleb określił w tych gminach aktualny stan zagrożenia suszą rolniczą.

W szóstym okresie raportowania tj. od 11 maja do 10 lipca 2019 roku, stwierdzamy wystąpienie suszy rolniczej na obszarze Polski. Aktualnie susza rolnicza występuje m.in. wśród upraw truskawek oraz drzew i krzewów owocowych.

Średnia wartość Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), na podstawie której dokonywana jest ocena stanu zagrożenia suszą była ujemna, wynosiła -94 mm. W obecnym sześciodekadowym okresie wartość KBW uległa zmniejszeniu o 8 mmw stosunku do poprzedniego okresu (1 V-30 VI).

Największy deficyt wody w okresie 11 maj – 10 lipca br. notowano podobnie jak w poprzednim okresie raportowania (1 V – 30 VI) na obszarze Pojezierza Lubuskiego. Obecnie na tym obszarze wartość klimatycznego bilansu wodnego osiąga od -240 do -259 mm. Na przeważającym terenie województwa lubuskiego oraz w zachodniej części województwa wielkopolskiego deficyt wody wynosi ponad -200 mm. Duży deficyt wody od -160 do -200 mm notowano na terenie zachodniej części Pojezierza Wielkopolskiego, na Nizinie Wielkopolskiej, Śląskiej, Podlaskiej, w południowej części Niziny Mazowieckiej oraz na Polesiu Lubelskim. Na dużym obszarze kraju niedobór wody wynosił od -110 do -200 mm. Natomiast na południu Polski oraz na Pojezierzu Mazurskim w tym okresie sześciodekadowym notowano najmniejsze niedobory wody wynoszące powyżej -110 mm.

W tym okresie suszę rolniczą odnotowano również w uprawach krzewów owocowych Wystąpiła w 924 gminach Polski (37,30% gmin kraju). Odnotowano jąw 12 województwach na powierzchni 21,65% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy wśród krzewów owocowych w poszczególnych województwach przedstawia tab. 1.

Susza rolnicza wystąpiła także w uprawach truskawek. Odnotowano ją w 523 gminach Polski (21,11% gmin kraju). Odnotowano ją w 8 województwach na powierzchni 10,96% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 2.

Suszę rolniczą odnotowano również w uprawach drzew owocowych. Wystąpiław w 303 gminach Polski (12,23% gmin kraju). Odnotowanoją w 6 województwach na powierzchni 4,90% gruntów ornych. Szczegółowe dane dotyczące suszy w poszczególnych województwach przedstawia tab. 3.

Tab. 1. Zasięg suszy w uprawach krzewów owocowych

Tab. 2. Zasięg suszy w uprawach truskawek

Tab. 3. Zasięg suszy w uprawach drzew owocowych

Tegoroczny maj był zimny. Na północnych obszarach kraju oraz na Przedgórzu Sudeckim notowano temperaturę od 10 do 12°C. Na wschodnich obszarach wynosiła ok. 13°C i była niższa od normy wieloletniej o ok. 1°C. Na pozostałej części kraju temperatura wynosiła od 12 do 13°C. Na południowo-zachodnich terenach Polski notowano temperaturę powietrza niższą od normy wieloletniej (1981-2010) o ponad 2°C a na pozostałej zachodniej części kraju niższą od 1 do 2°C.

W czerwcu było bardzo ciepło. W przeważającej części Polski temperatura powietrza wynosiła od 20 do 22°C (w pierwszej dekadzie) i od 22 do 24°C a miejscami nawet do ponad 24°C (w drugiej i trzeciej dekadzie). Najchłodniej było w północnej i południowej części kraju od 19 do 20°C (w pierwszej dekadzie) i od 19 do 21°C w drugiej i trzeciej dekadzie.

Pierwsza dekada lipca była chłodna, przy czym najzimniej było w części północnej Polski z temperaturą od poniżej 14,5 do 16°C. Natomiast w części południowej było nieco cieplej od 16 do 19°C. Najcieplej było na Pogórzu Karpackim z temperatura minimalnie przekraczającą 19°C.

W maju na przeważającym obszarze Polski opady były wysokie. Natomiast na Pobrzeżu Słowińskim, na północnych obszarach Pojezierza Pomorskiego oraz we wschodniej części Niziny Południowowielkopolskiej (Równina Kutnowska, Wysoczyna Kłodawska, Równina Łowicko-Błońska, Wzniesienie Łódzkie, Wysoczyzna Łaska, Kotlina Grabowska, Wysoczyzna Złoczewska, Kotlina Szczercowska) notowano opady mniejsze, wynoszące od 40 do 60 mm (stanowiły one od ok. 70 do 100% normy). Na pozostałym obszarze kraju notowano opady od ponad 60 do 150 mm (tj. od 100 do 180% normy).

Pierwsza dekada czerwca na przeważającym obszarze kraju była bardzo sucha z opadami poniżej 5 mm, a miejscami w ogóle nie występującymi. Jedynie w północno-zachodniej części kraju notowano większe opady od 10 do 50 mm oraz we wschodnich terenach Polski od 10 do 30 mm. Natomiast w drugiej i trzeciej dekadzie tego miesiąca w części południowej i środkowej Polski opady były w dalszym ciągu niskie od 5 mm (a miejscami w ogóle nie wystąpiły) do 15 mm. Stosunkowo wysokie opady notowano w północnej części kraju (w drugiej dekadzie) oraz miejscami we wschodniej części Polski (w trzeciej dekadzie) od 20 do ponad 50 mm.

W pierwszej dekadzie lipca opady były bardzo zróżnicowane. W północnej części wynosiły od 15 do nawet ponad 50 mm. Natomiast w części środkowej od 5 do 15 mm a w południowych obszarach kraju nawet poniżej 5mm.

W ostatnich okresach sześciodekadowych szczególnie duży niedobór wody wystąpił w szerokim pasie Polski środkowej. Deficyt wody w obecnym okresie dla roślin uprawnych powiększył się na tym obszarze od 10 do 20 mm. W stosunku do poprzedniego okresu raportowania nastąpił wzrost liczby gmin z suszą w ośmiu uprawach: rzepaku i rzepiku, warzyw gruntowych, kukurydzy na ziarno i kiszonkę, tytoniu, buraka cukrowego, chmielu i ziemniaka. W pozostałych monitorowanych uprawach wystąpiło obniżenie liczby gmin z suszą. Suszą objęte są wszystkie monitorowane grupy i gatunki upraw.

• źródło: susza.iung.pulawy.pl